آیین شایین 19
آیین شایین ـ ۱۹
جئیران خالام حلال سوت اَممیش قیز آختاریر ـ به زن گیرد آرام مرد جوان ـ قبری نورلا دولموش فردوسی ـ عم اوغلوم رستم و آروادی سودابه خانیم و ...
محمدعلی ارجمندی ـ نشریه آغری ـ شماره 142 ـ یکشنبه 12 خرداد 92
واه واه اؤلنده جانیم چیخایدی، آخیردا بو زَهلَم گئتمیش بایرام دا گلیب گئتدی. میللت اوزده قالیب دوشوب قوناق ـ باجی اویناماغا، بو ائو منیم او ائو سنین! دئنن نه وئریبسیز آلا بیلمیرسیز، بیخدیردیز بیر یول.
دؤرد گون دئدیم ایشیمیز تعطیل اولوب، یئییب، ایچیب، یاتیب کئفه باخاجاغام، دئمه هله گؤره جک گونلریم قالیر دامدان، باجادان قوناق دیر یاغیر هله دئییردیم بو ایل ائوده تک قالمیشام داها گلن اولماز! ایل تحویلیندن بیر ساعات کئچمه میش تئلفون نئجه اؤزون اولدورور!
دسته یی گؤتورموشم، سلام وئرمه دن بیری هاوار ائله یه رَک دئییر: خالان اؤلسون بو ایل ائوده تک قالیبسان! بایرامین موبارک اولسون، مین بئله بایراملار گؤره سن، خالا اؤلسون ناهاری دور گل بیزه، یارما شورباسی پیشیرمیشم خوشون گلر.
دئدیم: قادایین آلیم جئیران خالا! هَله قوی بو تازا ایلین دادی داماغیما چیخسین قالانی سیزه پئشکش دیر. قاییدیب دئییر: ویییی قیزا بو سؤزلر نمَنه دی دانیشیرسان، آللاه سنه بیر حلال سوت اَممیش قیز قیسمت ائله سین! آیین جانا قونشوموزدا بیری وار آی پارچاسی! اؤزونده ائولرینه گئدیرسن یاغ توک بال یالا!
بیلمیرم، بو آروادلارین نه خاصییتی وار ایکینی دئیه نه اؤز آرالاریندا کسیب ـ بیچیب اونا ـ بونا نیسگیل تیکه سی توتورلار. سن اؤلمه یه سن، گؤردوم بالا ـ بالا گیریر شوخوملوغا، بو بایرام گونو ده اَل چکمه یه جک. سؤزو بوروشدوروب دئدیم: قاپینی چالیرلار خالا، هله لیک. دئنن دیلین آغزیندا شیشسین سؤز آغزیمدان یئره دوشمه میش گؤردوم ائله قاپی دؤیولور، نه دئییرلر لاپ ائله آغ گونه چیخدیم.
جهننَمه، قاپینی آچمایاجاغام، نهایتی دوشونمه دن قاپی اوسته یازاجاقلار: آمدیم خانه نبودید!
هرحالدا بیر ایکی یول زنگی ووروب نه یاخشی گئتدیلر، بئله لیکله بایرامین بیرینجی گونون ساغ ـ سالامات باشا چاتدیردیم. آما صاباحی، گون اورتادان سونرا بایرام بورنومدان گلدی. آمان ـ آمان بو تهرانلی لارین اَلیندن! چوخ دانیشان، ایفاده لی، مدباز ... نه دئییم، عمی اوغلوم رستم آروادی سودابه خانیم ایله بایرامی اورمویا گلمیشدیلر، قاباقجادان دا زنگ آچیب دئمیشدیر: ائوده اول آخشام چاغی گله جه ییک سیزه، ها دئدیم ائوده مندن ساوای کیمسه یوخ بلکه واز کئچه لر! آما یوخ، آخشامی ایکیسی ده بیرلیکده گلدیلر.
گؤزل گؤیچک هر نه یی میوه دن توتدو آجیله دَک گتیریب ماسا اوستونه دوزدوم، دا هئی گئدیب گلمه یَم بیر شربت دن ساوای اونودا یقین بیلیرسیز، اورمودا یا بادیرَشبی شربتی گتیریب قوناغا توتارلار یادا پیشپیشا شربتی، بادیرَشبی دن قنداب توتوب گتیردیم، اَلیم سیناردی گتیردیییم یئرده! سودابه خانیم شربتی دیلینه وورماقلا او دَیقه، چوخ باکیلاس اولاراق قاییدیب دئدی: مرسیییی، من عرقیات گیاهی نمی خورم، سونرا گؤردوم او بئله میوه نین آراسیندان قیرمیزی ایش بابا میلاخ اوزومون الینه آلیب دئییر: إوا این دیگه چیه!؟ خیلی قشنگه، خوشمزست؟
دئدیم: به جانیم بونا دئیرلر طبیعی پاستیل!
نه باشیزی آغریدیم، بو آرادا عمی اوغلوموندا میرتینین باشی یاریم اولاراق قاییدیب خانیمینا دئییر: سودابه، آیین هم اهل شعر و ادبیاته ها! دئدیم: خوشحالییان بخته ور، دا سَنینکی قورتاریب، یازیق تام آسیلمیش «آسیمیله» اولوب، سیز اوخوجولاردا اؤزگه دئییلسیز. خانیمی نین دا بیر آز «فمنیستی» دوشونجه سی وار، یانی رستم عمی اوغلوم ائوده جینقرین چکه بیلمز. خانیمی دا دانشگاه دا ادبیات اوستادی دیر نئجه دئیرلر او تمیزجه دانیشان ادیبلردن دیر.
سودابه خانیم، اوزومه باخاراق گؤزلری ایشیلداییب دئدی: به به چه عالی سونرا بو شعری:
اگر تاج دارست اگر پهلوان ـ به زن گیرد آرام مرد جوان
دیله گتیریب گولومسه یه رَک دئدی: میدونی اینو کدوم عزیز سروده؟! دئدیم آره قشنگ بیلیرم! قبری نورلا دولموش فردوسی دئییب. قولاق وئر بیرینده من اوخویوم: نه امید عقبی، نه دنیا به دست ـ سراسیمه از هر دو برستان مست
بیلمیرم ندن «مستی» نی دئینده هیجانلانیب آغزیمین سویو عمی اوغلوم رستمین اوزونه ساری داشلاندی! بیر آن اوتانیب خجالت لیک چکدیم، ساغ اولسون یئنه سودابه خانیمی، باریکاللاه دئییب بیله مه ایروحیه وئردی، آفرین باز هم از این شعرها بلدی!
ــ بلی گؤیلوز ایسته یینجه بَلَدم، فقط چوخ گذشت ائله یین سودابه خانیم، بیر آز ادبسیزدیلر مندن اینجیمه یین
ــ سودابه خانیم: خواهش می کنم این چه حرفی یه، همه اشعار استاد طوس، نازنین و شاهانه است بفرمایید.
عمواوغلوم رستمه ساری باخیب اوخودوم:
مکن هیچ کاری بفرمان زن ــ که هرگز نبینی رأی زن
به اختر کَس آن دان که دخترش نیست ــ چو دختر بوَد روشن اخترش نیست.
دا اوتانماقدان کئچمیش دیر، اوزو قره لیق بو سؤزلری قوشوب یارادان شاعیره گلسین منه نه! قالین ـ قور کیتابی باغلامادان بیرین ده سئچیب اوخودوم:
زن و اژدها هر دو در خاک به ــ جهان پاک از این هر دو ناپاک به
دا بو سفر باریکاللاه دان آفرین دن خبر یوخویدو، سودابه خانیم دوداقلارین بوزوب رستمه ساری باخیردیر، یازیق رستمی دئیه سن برق توتموشدور، هوروت ـ هوروت باخیب اؤزون گایلیغا وورموشدو. ائله بیر کنگه اوشاق اولاندان هامی بیله سینه دئیردی قوش بئیین رستم، ساوادلی اولاندا نه اولار! هله آغی قره دن سئچه بیلمز، عمی اوغلو منیم دیر من تانیرام دا! آروادی دا بئله گومان ائلیردی ائله هامی رستم دیر!
باشیزی آغریتماییم، رستم ایله آروادی آیاق اوسته، بیزیم ائوه دَییب گئتسه لرده گونو بو گونه دَک هَله قولاغیم سؤز ائشیدیر. هامی دان اؤنجه ائله اؤز آتا ـ آنام خبرلری اولمادان ائوه زنگ آچیب دئییرلر: اوغلان سودابه نی نییه سانجیب سان!؟ ایکی گون ائوی سنه اومود اولدوق ها، سونرا عمیمین آروادی زنگ ووروب دئییر: اوزون آغ اولسون آیین. بو سؤزلر نه دی گلینین اوزونه ساییب سان، دا خبری یوخدور اصلینده بو سؤزلری فیلان ... دئییب. بو های ـ هایدا دا، پارلا مئساژ گؤنده ریب: چوخ دیل آجی سان آیین، داها منی دانیشدیرما! نییه نه اولوب!؟ گئجه نی چَت ائدنده دئمیشم، اینترنت دن الین اولسا بیر، چنگیزین جمیله سین ده اوخو آجیغینا گلیب!
بونلارا گؤره دئییرم بو زَهلَم گئتمیش بایرامی گؤره جه یه گؤزوم یوخدوردا، قاپینی آچماییرسان بیر سؤز اولور، قوناقی ایستی قارشلاییب هله بیله سینه سئودییی شاعیردن شعرده اوخورسان ایکی سؤز اولور.
واللاه بیللاه جاماعات سؤز باز اولوب، ایللاه بو باکیلاس آروادلار ایله کیشی لر! واه واه قوناق گلیب گئتسه لرده یقین بیل بیر سؤز تاپیب دئیه جک لر، نه بیلیم آدامین پالتاریندان، گئییمیندن توتدو، پورتاغا للارین دَنه لی اولماسینا، آجیل ده نوخودلارین فیندیق دان ساییسی چوخ اولدوغونا گؤره سؤزلری وار، او گونده دئمه رستم گلنده نمنه فیندیق ـ پیسته وار سئچیب، دولدوروب تومانینین جیبینه بوندان علاوه یوزده بیری سودابه یه تای چیخسادا آللاه آدامین یاردیمی اولسون. خالقیندا قوهوم آقراباسی وار بیزیم ده. محمدعلی ارجمندی ـ نشریه آغری ـ شماره 142 ـ یکشنبه 12 خرداد 92
محمدعلی ارجمندی (آيين شايين)