آیین شایین ـ 31 

اینسان بنده ـ ی عادت دیر!

محمدعلی ارجمندی ـ نشریه آنا وطن، شماره  35 ـ نیمه اول مرداد ماه 1394 

آیین شایین اولاراق آند ایچمیشدیم داها کیمسه ایله باش – باشا وئریب حاضیر آشین دیک قاشیغی اولمایام، نَسه شیطان اینسانلارین جیلدینه گیردیغی تای ییلماز بی رشیدی ده منی یولدان ائدیب دئدی: آی قارداش اورمو اهل بیتی سنین قدرینی بیلیب قدیر آغاجی اکمه دی. بری دون سالماسا گل، یولوندا توخلو کسیم!

شیشَک کسسن داها یاخچی دیر قارداشیم دئیه اؤزومو بوشقابا قویوب  اولسون دئییرم. آنجاق نه یازیم کیمدن یازیم، اینجه اورکلره دییب، کیمسه نین خاطیرینی اینجیتمه سین!؟ ایندی کی آزاده لیغی صولحو سئویرلر بیزیم ائللر بیزیم ائلر، ائله نه یاخچی باریشدان یازیب کوسولو یولداشلاریمیزی ایله ده قول ـ بویون اولوب اؤپوشک. واللاه بئش اوچ گون دونیادیر دا کیمین اوولی کیمین آخیری!

ائله بیری بو ایران ـ آمریکایا تای نهنگ دولتلر گؤر نئجه گؤزل ـ گؤیچک یان یانا ایله شیب خالا خاطیرین قالماسین باریشیب گولومسه ییرلر. هامی میللت ده شاد و خرامان خیابانلاردا چَپیک توتوب فیشقیراق چالیر! تاکسی لاردا سیاست دونیاسینی تفسیر ائدیب پرایدین قیمتی یئنه جک گؤره سن دانیشیریق، قوناقلیق لاردا ایسه زامانی ایتیرمه دن آل ـ وئر ائده رک، یئر آلیب یئر ساتیریک. یایین ایستی سینده کت ـ شالوار گئییب دولانان ضیالی لرده درود بر مصدق زمانه ـ سلام بر امیرکبیر ایران دئیه، آغ دستمال ایله آلنیلارین ترینی سیلیرلر!

ایره لی گون ایشدن چیخیب تاکسی ایله ائوه ساری گلدیکده عادت اولاراق یئنه ده تاکسی موسافیرلری شوفرله بیرلیکده سیاست دونیاسینی کسیب ـ بیچیب دولارین یئنیب ـ قووزانماسیندان، موگرینی نین چهرایی رنگده بولوزوندان ائله جه ده جان کئرینین قولتوق آغاجی ایله گزیب دولانماسینا گؤره دینیب دانیشیردیلار. شوفر قارداش الینی بوینونا چکیب چوخ راضی دوشرک منه ساری باخیب دئییر: جاوان سن نه دئییرسن؟ بلکه آزادلیق اولدو سیزلرده بیر گون گؤردوز یازیق! بیز یئنه آزدان ـ چوخدان شاه زامانی کئفه تپیک آتمیشیق!

دیله گلیب دئییرم مگر شاه زامانی نه ایشه باخاردیز؟ پح هووووو! جانیم کابارالاردا چالیب اوخوما دیزدن ایدیر، بیر دیلخوشلوق ائدیردیک گل گؤره سن! ایندی آما قره فهله لره تای سحردن آخشاما فرمان دالیندا بوغوشوب توستو یئییرم. بونو دئییب باشینی تاولایاراق بو شعری اوخور: آی زامانا، زامانا، ـ اوخو قویدون کامانا، ائششکلر آرپا یئییر ـ آت حسرتدیر سامانا!

نه دئییم، دینیب ـ دانیشماسام داها یاخچی دیر! آنجاق ایستی بیله می هلاک ائله ییردی، اونا گؤره ده دیله گلیب دئدیم: افندیم ماشینین کولرینی یاندیر بیر سرینله یک. قایئدیب دئییر: کولری یاندیردیقدا بئش یوز تومن گلیر کرایه مسیرین اوستونه دئییرسن یاندیریم.

ـ هوروت هووت باخیب دئییرم: نئجه یانی بئش یوز تومن گلیر کرایه اوستونه، دؤرد نفر مسافر گؤتوروبسن دئمه لی نفردن بئش یوز ایضافه توتوب آلاجاقسان! هئچ اوتانمادان قاییدیب دئییر: هه دا سو ایچمه ییر کی بنزین ایشله دیر ایسته سز یاندیریم.

دالداکی موسافیرلرین بیری اؤزونو شیرین سالاراق تئز قایئدیب دئییر: اولسون آغا یاندیر پولونو وئره ریک دا ایستی دن اؤلمه یه جه ییک کی! اؤز اوره ییمده یاندیر دئدیم، دوننه دک بوتون استادیوملاردا حق مسلم ماست دئیین آداملار گونو بو گون جیبیشدانلاریندان ایضافه بیر پولدا وئریب یاندیر دئییرلر!

دوشونجه اولمایان یئرده اینسان بنده عادت دیر، عادتلر اوزره ده توتدوغو یولو چوخ چتین بیراخار. پول آلیب ماشینین کولرینی یاندیران شوفر، اؤز حاققینا گؤز یوموب باج وئرن موسافیر. مرگ بر آمریکا دئییب دویمادان مرگ بر انگلیس و فرانسه و آلمان و کل جهان دئین برادر. هابئله اؤز آنا دیلینی آر بیلیب کیلاس اوچون «باشه، آره، خب، بعد» دئین اتاجی اویون بازلار نه یامان بنده ـ ی عادتلر اولموشلار.

کئفه تپیک آتان ضییالی شوفر، ایللر بویو ماشینین صندلری اوسته چکیلمیش نایلونو دا اوره ییندن گلمه ییر چیخاردا، کولری ده سؤندوروب پول وئر دئییر یاندیریم. آنجاق سؤزه گلنده یئری ـ گؤیو محکوم سالیر. دولت ندن بیزیم حاققیمیزی وئرمه ییر. دولت منم، سن سن. گؤردوغوموز عمللردیر.